اگر قصد عمل بینی دارید و در حال حاضر راکوتان مصرف می‌کنید، باید بدانید که این دارو می‌تواند روند ترمیم پوست و بافت‌های بینی را به شدت کند کرده، تورم را طولانی‌تر کند و حتی باعث ایجاد اسکار یا ناهنجاری‌های پوستی شود. به همین دلیل، متخصصان توصیه می‌کنند مصرف راکوتان حداقل ۶ ماه قبل از جراحی قطع شود و تا ۶ تا ۱۲ ماه بعد از عمل نیز دوباره شروع نشود. در ادامه این مطلب، توضیح می‌دهیم چرا راکوتان قبل و بعد از عمل بینی ممنوع است، چه عوارضی دارد، چه مدت باید آن را کنار گذاشت و چه جایگزین‌های بی‌خطری می‌توانید برای کنترل آکنه استفاده کنید.

مصرف راکوتان، قبل و بعد از عمل بینی

مصرف راکوتان، قبل و بعد از عمل بینی (رینوپلاستی)، نه تنها توصیه نمی‌شود، بلکه کاملا ممنوع است؛ مگر در شرایط خاص و با تشخیص دقیق پزشک. اما دلیل منع مصرف راکوتان چیست؟ در ادامه بررسی خواهیم کرد:

کند شدن روند ترمیم بافت‌های پوست

راکوتان، تاثیر مستقیمی بر روی ترمیم پوست و بافت‌ها دارد. همانطور که گفته شد، راکوتان تولید چربی پوست را به شدت کاهش می‌دهد، و باعث خشکی و نازک شدن پوست می‌شود. این دارو، بازسازی سلولی پوست را کند می‌سازد، و این یعنی پوست، غضروف و بافت‌های عمقی بینی، کندتر بهبود پیدا می‌کنند. همچنین، جوش خوردن دقیق لایه‌های پوست و زیر پوست، به تاخیر می‌افتد. همچنین، راکوتان روی روند شکل‌گیری نهایی نوک بینی، تاثیر منفی خواهد گذاشت، و ممکن است تورم بینی را طولانی‌تر، و بهبود را کاملا مختل سازد.

خطر ایجاد اسکار یا ناهنجاری‌های پوستی

راکوتان می‌تواند باعث نازک شدن بیش از حد پوست شود، و روند ترمیم طبیعی پوست را با مشکل مواجه سازد. به همین دلیل، با مصرف راکوتان قبل و بعد از عمل بینی، امکان ایجاد فرورفتگی، برآمدگی یا اسکار غیرعادی و ماندگار (خصوصا در نوک بینی)، بالا خواهد بود.

احتمال شدت یافتن تورم بینی

بینی بعد از جراحی، معمولا تا چند ماه تورم دارد. راکوتان می‌تواند این تورم را طولانی‌تر، و یا حتی مزمن کند. همچنین، ممکن است باعث ناهمواری‌های سطحی در پوست بینی شود، که همه این موارد، باعث غیرطبیعی شدن ظاهر بینی خواهند شد. بهترین روش برای از بین بردن ورم بینی، صبر و پیروی کامل از توصیه‌های پزشک معالج است تا روند بهبودی به خوبی طی شود.

افزایش خشکی و حساسیت پوست

پوست بینی پس از جراحی، باید انعطاف و سلامت خود را حفظ کند، تا با فرم جدیدش سازگار شود. راکوتان، به دلیل اینکه تولید چربی (سبوم) پوست را کاهش می‌دهد، پوست را به شدت خشک و شکننده می‌کند و درنتیجه، روند سازگاری را مختل می‌سازد.

افزایش حساسیت و التهاب پوستی

با مصرف راکوتان، پوست بینی و اطرافش، به شدت خشک، حساس و مستعد التهاب می‌شود. این التهابات، باعث می‌شوند جای بخیه‌ها یا پوست اطراف سوراخ‌های بینی، دیرتر خوب شده، و یا بدشکل شوند.

چه مدت قبل و بعد از عمل بینی، نباید راکوتان مصرف کرد؟

چه داروهایی را قبل از عمل بینی نباید مصرف کرد؟ این سوال بسیاری از بیماران است. یکی از مهم‌ترین داروها، راکوتان است. به لحاظ پزشکی، باید حداقل 6 ماه قبل از عمل بینی، مصرف راکوتان به طور کامل قطع شود. زیرا این دارو، تا 6 ماه زیر لایه سطحی پوست (اپیدرم) باقی می‌ماند. قطع مصرف از حداقل 6 ماه قبل، به پوست زمان می‌دهد تا به حالت طبیعی خود برگردد و آماده جراحی شود.

بعد از عمل بینی نیز، حداقل به مدت 6 تا 12 ماه، نباید راکوتان مصرف کرد. زیرا پوست، به چربی طبیعی خود برای ترمیم و تثبیت نیاز دارد، و باید انعطاف‌پذیری خود را برای سازگاری با شکل جدید بینی، حفظ نماید.

اگر در حال حاضر راکوتان مصرف می‌کنید و قصد عمل بینی دارید، لازم است با جراح پلاستیک و متخصص پوست خود مشورت نمایید، تا برنامه‌ریزی لازم و دقیق برای قطع دارو و تعیین زمان مناسب برای عمل، انجام گیرد. به نقل از وب‌سایت todaysface، درباره مصرف راکوتان (ایزوتریتینوئین) قبل و بعد از عمل رینوپلاستی آمده است که:

patients need to discontinue Accutane for at least 6 months before any elective surgery involving the skin, including the nose. This precaution stems from several case series published in the 1980s that described delayed healing and keloid formation in patients undergoing surgery while taking Accutane. While subsequent studies have shown that the actual risk for poor healing from surgery while taking Accutane is low, most surgeons would still advise waiting at least 6 months after stopping Accutane out of an abundance of caution, particularly for elective surgery. Furthermore, Accutane can dry out mucus membranes and dry out the nose, which would make for a more difficult recovery after surgery. Along similar lines, we recommend that our patients wait at least 6 months AFTER rhinoplasty to allow the nose time to heal before resuming Accutane.

بیماران باید حداقل ۶ ماه قبل از هر جراحی انتخابی که پوست را درگیر می‌کند، از جمله عمل بینی، مصرف راکوتان را قطع کنند. این توصیه بر اساس چندین گزارش منتشر شده در دهه ۱۹۸۰ است که در آن‌ها به تاخیر در بهبود زخم و تشکیل گوشت اضافه (کلوئید) در بیمارانی که در حین مصرف راکوتان جراحی شده بودند، اشاره شده است. اگرچه مطالعات بعدی نشان دادند که خطر واقعی مشکل در بهبود زخم هنگام مصرف راکوتان کم است، اما بیشتر جراحان برای احتیاط، توصیه می‌کنند حداقل ۶ ماه پس از قطع دارو صبر شود، به ویژه برای جراحی‌های انتخابی. همچنین راکوتان می‌تواند باعث خشکی مخاط بینی شود که این موضوع روند بهبودی بعد از جراحی را سخت‌تر می‌کند. به همین دلیل، توصیه می‌کنیم بیماران حداقل ۶ ماه بعد از عمل بینی صبر کنند تا بینی فرصت کافی برای بهبود پیدا کند، سپس دوباره مصرف راکوتان را شروع کنند.

جایگزین‌های مناسب برای راکوتان، قبل از عمل بینی

برای افرادی که به هر دلیلی نمی‌توانند مصرف راکوتان را قطع کنند، پیدا کردن جایگزینی مناسب و بی خطر، حائز اهمیت است، تا کنترل آکنه بدون آسیب به پوست و بافت بینی، انجام شود. در ادامه، بررسی خواهیم کرد که مصرف چه چیزهایی به جای راکوتان، قبل از عمل بینی، منعی نخواهد داشت:

درمان‌های موضعی (کرم‌ها و ژل‌ها): کرم‌هایی مانند آداپالن، بنزوئیل پراکسید یا کلین دامایسین موضعی، اثری مشابه راکوتان دارند، و باکتری‌های مولد جوش را از بین می‌برند.اما اثر سیستمیک نداشته، و فقط بر روی سطح پوست اثر می‌گذارند. به همین دلیل، روی روند ترمیم بعد از عمل بینی، اثر منفی نخواهند داشت. همچنین، استفاده از بهترین کرم ترمیم‌ کننده جای بخیه بینی می‌تواند به بهبود سریع‌تر و کاهش جای اسکار کمک کند و نقش مهمی در مراقبت‌های بعد از جراحی ایفا نماید.

آنتی بیوتیک خوراکی سبک: مصرف انتی بیوتیک قبل از عمل بینی، در قالب داروهایی مثل داکسی‌سایکلین یا مینوسایکلین، می‌تواند علاوه بر کنترل موقت آکنه، به عنوان جایگزینی کم‌خطر برای راکوتان استفاده شود؛ البته فقط با نظر پزشک، و برای مدت کوتاه 3 تا 6 هفته.

ماسک‌ها و محصولات مراقبت پوست: ماسک خاک رس، ماسک زغال، و شوینده‌های ملایم ضدآکنه، می‌توانند به کاهش چربی و پاکسازی پوست کمک کنند، بدون اینکه در روند ترمیم پوست بعد از عمل بینی، اختلالی ایجاد نمایند.

جایگزین‌های مناسب برای راکوتان، بعد از عمل بینی

موارد زیر نیز، بعد از عمل بینی ترمیم را مختل نکرده، و می‌توانند جایگزین‌های بی خطری برای راکوتان باشند:

محصولات مراقبتی ملایم و ترمیم‌کننده: محصولاتی مانند سرم نیاسینامید، ژل‌های آلوئه‌ورا یا کرم‌های ترمیم‌کننده مثل سیکالفیت یا بیودرما سیکابیو، می‌توانند به کاهش چربی و التهاب پوست، بدون داشتن اثر تهاجمی کمک کنند.

شوینده‌های صورت مخصوص پوست‌های مستعد آکنه: استفاده از شوینده‌های فاقد سولفات و با PH ملایم، مانند ژل شستشوی سِتافیل یا اوِن، می‌تواند بدون آسیب به پوست تازه جراحی شده، جوش و آکنه را کنترل کند.

رژیم غذایی ضدجوش و نوشیدن آب کافی: بعد از عمل جراحی، توجه به رژیم غذایی هم برای بهبود سریع، و هم برای جلوگیری از آکنه یا التهابات پوستی، لازم و ضروری است. کاهش مصرف لبنیات پرچرب، شیرینی و غذاهای فرآوری شده، و مصرف بیشتر سبزیجات، ویتامین C، روی (زینک) و آب کافی، نقش مهمی در روند ترمیم و کنترل آکنه خواهند داشت.

راکوتان چیست؟

راکوتان، یک داروی بسیار قوی برای درمان جوش و آکنه‌هایی است که با روش‌های دیگر درمان نمی‌شوند. وقتی آکنه و جوش، با آنتی بیوتیک‌های خوراکی یا کرم‌های درمانی رفع نشوند، معمولا راکوتان تجویز می‌شود. راکوتان، تولید چربی (سبوم) پوست را کاهش می‌دهد و غدد چربی را کوچک می‌کند. معمولا با مصرف این دارو، عوارضی چون خشکی شدید پوست و لب‌ها، خشکی چشم، بینی و گلو، حساسیت به آفتاب، درد مفاصل و عضلات، افزایش آنزیم‌های کبدی و تغییر خلق و خو، در مصرف‌کنندگان دیده می‌شود. به نقل از وبسایت معتبر NCBI Bookshelf درباره راکوتان:

Isotretinoin is an oral medication that affects sebaceous glands and is used to treat severe acne. The US Food and Drug Administration (FDA) approved the drug in 1982 to treat severe nodular acne that is resistant or unresponsive to conventional therapy, including systemic antibiotics. According to the American Academy of Dermatology guidelines, isotretinoin is recommended for patients with severe acne or those who have not responded to standard treatments, including oral and topical therapies. Patients with acne who experience significant psychosocial burden or scarring should also be considered candidates for isotretinoin.

ایزوتریتینوئین داروی خوراکی است که بر غدد سبابه تأثیر می‌گذارد و برای درمان آکنه‌های شدید استفاده می‌شود. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) این دارو را در سال ۱۹۸۲ برای درمان آکنه ندولار شدید که به درمان‌های معمول از جمله آنتی‌بیوتیک‌های سیستمیک پاسخ نمی‌دهد، تأیید کرد. بر اساس دستورالعمل‌های آکادمی پوست آمریکا، ایزوتریتینوئین برای بیمارانی که آکنه‌ی شدید دارند یا به درمان‌های استاندارد خوراکی و موضعی پاسخ نداده‌اند، توصیه می‌شود. همچنین بیمارانی که به دلیل آکنه دچار بار روانی-اجتماعی قابل توجه یا ایجاد جای زخم شده‌اند نیز کاندید مناسبی برای این دارو محسوب می‌شوند.

نتیجه‌گیری

راکوتان، دارویی بسیار قوی برای درمان آکنه شدید است، اما از آنجا که تاثیر منفی بر روند ترمیم پوست و بافت‌ها دارد، مصرف راکوتان از 6 تا 12 ماه قبل و بعد از عمل بینی، ممنوع خواهد بود. زیرا مصرف این دارو، نه تنها کمکی به بهبود بافت‌های پوست و زخم‌ها نمی‌کند، بلکه ممکن است باعث آسیب‌های دائمی یا ناقص شدن نتیجه جراحی شود. به جای راکوتان، می‌توان از جایگزین‌های کم خطرتری مانند درمان‌های موضعی یا در صورت نیاز، آنتی بیوتیک‌های خوراکی سبک، آن هم با نظر پزشک متخصص استفاده کرد.

سوالات متداول

• اگر کسی فقط چند ماه راکوتان مصرف کرده باشد، باز هم باید ۶ ماه قبل از عمل قطع کند؟

بله، حتی اگر دوره مصرف راکوتان کوتاه بوده باشد، دارو به دلیل تجمع در لایه‌های پوست ممکن است تاثیرات خود را تا چند ماه پس از قطع مصرف باقی بگذارد. بنابراین به‌منظور ایمنی و بهبود بهتر جراحی، توصیه می‌شود حداقل ۶ ماه قبل از عمل آن را قطع کنید.

• آیا افراد با پوست حساس یا مستعد آکنه می‌توانند عمل بینی انجام دهند؟

بله، افراد با پوست حساس یا مستعد آکنه می‌توانند جراحی بینی انجام دهند، اما باید قبل و بعد از عمل از داروهایی مانند راکوتان که روند ترمیم را مختل می‌کنند پرهیز کنند و مراقبت‌های ویژه‌ای را تحت نظر پزشک رعایت نمایند تا از عوارض احتمالی جلوگیری شود.

• در صورتی که پس از عمل بینی، ناخواسته راکوتان مصرف شود، چه اقداماتی باید انجام داد؟

در این شرایط، حتما باید سریعاً پزشک جراح و متخصص پوست را مطلع کرد. ممکن است نیاز به مراقبت‌های ویژه پوستی و درمان‌های کمکی برای پیشگیری از تاخیر در بهبودی و ایجاد اسکار باشد. مصرف راکوتان باید فورا قطع شده و تا زمان ترمیم کامل پوست صبر شود.

• آیا مکمل‌های غذایی می‌توانند به بهبود ترمیم پوست بعد از عمل بینی کمک کنند؟

بله، مصرف مکمل‌هایی مثل ویتامین C، روی (زینک)، ویتامین E و امگا-۳ می‌تواند روند بهبودی پوست و ترمیم زخم‌ها را تسریع کند. البته مصرف این مکمل‌ها باید تحت نظر پزشک باشد و با توجه به وضعیت عمومی بدن و عمل جراحی تنظیم شود.

• چگونه می‌توان خشکی شدید پوست و حساسیت ناشی از راکوتان را قبل از عمل کاهش داد؟

برای کاهش خشکی و حساسیت، استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده مناسب، آب‌رسانی کافی به پوست، پرهیز از شوینده‌های قوی و ضدآفتاب‌های مناسب توصیه می‌شود. همچنین، مشورت با متخصص پوست برای انتخاب محصولات مراقبتی متناسب ضروری است.

• آیا مصرف راکوتان بر نتیجه نهایی عمل بینی (از نظر زیبایی) تاثیر می‌گذارد؟

بله، مصرف راکوتان می‌تواند باعث نازکی بیش از حد پوست، تورم طولانی، اسکار غیرطبیعی و ناهنجاری‌های ظاهری در بینی شود که همه این موارد می‌توانند نتیجه نهایی جراحی بینی را تحت تاثیر منفی قرار دهند و ظاهری غیرطبیعی یا نامطلوب ایجاد کنند.